Płyta gramofonowa - Boże Narodzenie 1981

Płyta I

Strona A
Strona B
Muzyka i poezja

ARTYŚCI KRÓLEWSKIEGO MIASTA KRAKOWA

wokaliści i aktorzy bezinteresownie poświęcili swój czas, aby wspólnie przygotować i nagrać na taśmie magnetofonowej polską poezję i muzykę o Bożym Narodzeniu. Uczynili to w hołdzie Ojcu św. Janowi Pawłowi II i jak często mówili: PIOTROWI naszych czasów.

NA TRZYDZIESTOLECIE WYDANIA I PAMIĘCI
BOŻE NARODZENIE 1981 - płyta gramofonowa i kaseta magnetofonowa
Unikalny dokument patriotyczny ubiegłego stulecia lat osiemdziesiątych przygotowany
przez młodych artystów Królewskiego Miasta Krakowa
Można wybrać i posłuchać najcenniejszych treści o Bożym Narodzenia

Strona A

/ I /  Adam Mickiewicz, wiersz - Grom, błyskawica  - śpiewany
/ II / Tekst Ewangelii – św. Łukasz - czytany
/ III / Jan Kasprowicz, wiersz - Przy wigilijnym stole recytowany
/ IV / Kolęda polska – Wśród nocnej ciszy - śpiewana
/ V / ORĘDZIE ŚWIATECZNE – przemówienie Ojca św. Jana  Pawła II 1980 r.
/ VI / Kolęda polska – Jezus malusieńki - śpiewana
/ VII /  Teofil Lenartowicz,  kolęda – Mizerna, cicha, Stajenka licha - recytowana
/ VIII / Kolęda polska – Jezus malusieńki śpiewana – druga część
/ IX / Stanisław Wyspiański, wiersz – O Boże, pokutę przebyłem – recytowany
/ X / Adam Mickiewicz, wiersz – Grom, błyskawica – śpiewany

 

Strona  B                      

/ I/ Cyprian Kamil Norwid, wiersz Czemu nie w chórze?  - śpiewany
/ II / Kazimierz Laskowski, wiersz – Wzeszłaś, gwiazdko!  - recytowany
/ III / Pastorałka polska  - A cóż z tą Dziecina  -  śpiewana
/ IV / Czesław Miłosz, wiersz   -  Niedobrzy aniołowie  -  recytowany
/ V / Pastorałka polska  -  Oj maluski, maluski, maluski  -  spiewana
/ VI / Konstanty Ildefons Gałczyński, wiersz - Jakoby ze złotego  - recytowany
/ VII / Krzysztof Kamil Baczyński, wiersz  - Aniołowie, aniołowie biali – recytowany
/ VIII / Pastorałka polska – Panie Boże mój  -  śpiewana
/IX / Teofil Lenartowicz, wiersz – Otóż i skończona szopka  -  recytowany
/ X / Cyprian Kamil Norwid, wiersz Czemu nie w chórze?  - śpiewany

 

PLYTA GRAMOFONOWA – BOŻE NARODZENIE 1981
Strona  A

/ I /  ŚPIEWAJĄ  -  młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Adam Mickiewicz – Grom, błyskawica !
Polski poeta ur. 24 grudnia 1798 w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Konstantynopola
Ś p i e w a j ą  - MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

Grom, błyskawica!
Stań się, stało:
Matka Dziewica,
Bóg ciało  !

Wykonawcy – a cappella - młodzi artyści Królewskiego Miasta Krakowa
JERZY TRELA, aktor – recytacja wiersza
„Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową
WincentyzKrakowa - kmpozycja

 

 

/ II /  TEKST EWANELII – czyta Tadeusz Malak, aktor z Krakowa
Ewangelia według św. Łukasza  2. 1 – 7

C z y t a  -  TADEUSZ MALAK
N a g r a n i e  -   -  kliknij, aby posłuchać

W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności
w całym państwie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Wybierali się więc wszyscy, aby się zapisać, każdy do swego miasta. Udał się także Józef z Galilei do Judei, do miasta Dawidowego zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby się zapisać z poślubioną sobie Maryją, będącą w stanie odmiennym. Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Porodziła swego pierworodnego syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, dlatego że miejsca dla nich nie było w gospodzie.

 

/ III / RECYTUJE  wiersz – Krystyna Malak – aktorka z Krakowa
Jan Kasprowicz – Przy wigilijnym stole   
Polski poeta ur.12 grudnia 1860 w Szymborzu, zm. 1 sierpnia 1926 w Zakopanem

R e c y t u j e   –  KRYSTYNA MALAK
N a g r a n i e    -    -   kliknij, aby posłuchać

Przy wigilijnym stole,
Łamiąc opłatek święty,
Pomnijcie, że dzień ten radosny
W miłości jest poczęty;

Że, jako mówi wam wszystkim
Dawne, odwieczne orędzie,
Z pierwszą na niebie gwiazdą
Bóg w waszym domu zasiądzie.

Sercem Go przyjąć gorącym,
Na ścieżaj otworzyć wrota –
Oto co czynić wam każe
Miłość największa cnota

 

/ IV / ŚPIEWAJĄ -  młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Kolęda polska Wśród nocnej ciszy
Kolęda polska powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. Po raz pierwszy została opublikowana w 1853 w dodatku (II oraz III) do Śpiewnika kościelnego autorstwa ks. Michała Marcina Mioduszewskiego, który przeznaczył ją do śpiewów mszalnych

Ś p i e w a j ą -  MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e    -   kliknij, aby posłuchać

Wśród nocnej ciszy głos się rozchodzi:
Wstańcie, pasterze, Bóg się wam rodzi!
Czym prędzej się wybierajcie,
Do Betlejem pospieszajcie
Przywitać Pana.

Poszli, znaleźli Dzieciątko w żłobie
Z wszystkimi znaki danymi sobie.
Jako Bogu cześć Mu dali,
A witając zawołali
Z wielkiej radości
:

Ach, witaj Zbawco z dawna żądany,
Tyle tysięcy lat wyglądany
Na Ciebie króle, prorocy
Czekali, a Tyś tej nocy
Nam się objawił.

I my czekamy na Ciebie, Pana,
A skoro przyjdziesz na głos kapłana,
Padniemy na twarz przed Tobą,
Wierząc, żeś jest pod osłoną
Chleba i wina.

Wykonawcy – a cappella –młodzi artyści z Królewskiego Miasta Krakowa
„Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową
WincentyzKrakowa – opracowanie muzyczne

 

/ V / ORĘDZIE ŚWIĄTECZNE  - Ojciec św. Jan Paweł II do Polaków
Ojciec św. Jan Paweł II wygłosił je do Polaków  na Święta Bożego Narodzenia  w prywatnej kaplicy w 1980 rok na Watykanie.

P r z e m ó w i e n i e  -  OJCIEC ŚW. JAN PAWEŁ II
N a g r a n i e  -    -  kliknij, aby posłuchać

W tę świętą noc, pragnę wam powiedzieć, dobrą nowinę, tę dobrą nowinę o północy rozgłosicie sami kiedy zgromadzicie się na pasterkę, kiedy  kapłani w swoich parafiach, w swoich kościołach rozpoczną msze św., rozniesie się szeroko ta dobra betlejemska nowina  
głosem kolędy –Wśród nocnej ciszy, głos się rozchodzi, wstańcie pasterze..- kiedyś były  te słowa powiedziane do pasterzy betlejemskich, dzisiaj niech będą powiedziane do nas wszystkich, do każdego, do ludzi pracy fizycznej i umysłowej, do ludzi nauki, młodzieży studiującej i pracującej, do starców do najstarszego pokolenia, i do dzieci do najmłodszego pokolenia i do niemowląt. Właśnie ci najmniejsi mają szczególne prawo do dzisiejszego święta. Wieczór wigilijny był zawsze dla nas Polaków dniem szczególnej wspólnoty. Nie tylko w każdej rodzinie, ale także w tej wielkiej rodzinie, którą stanowimy wszyscy. W tej rodzinie, którą jest nasza Ojczyzna, cały nasz Naród. W tej wielkiej rodzinie pragnę przypomnieć słowa, które napisał Stanisław Wyspiański, właśnie na wigilię Bożego Narodzenia: „daj nam poczucie siły i Polskę daj nam żywą” słowa modlitwy Konrada. Słowa modlitwy, ale czyż nie można ich włożyć w usta każdego z nas, zarówno najprostszego jak najbardziej wykształconego, zarówno tego, który spełnia polecenia, jak i tego, który sprawuje władzę. Więc pozwólcie, że wkładam te słowa w wasze usta, drodzy Bracia i Siostry, i tak jak Konrad Wyspiańskiego modlę się z nimi razem z wami w dzisiejszy wieczór za naszą wspólną Ojczyznę. Modląc się, polecam Chrystusowi, polecam Jego Matce, to wszystko, co się dokonało i co się dokonuje w Polsce na przestrzenie ostatnich miesięcy. To szczególne dzieło, dzieło jedności, dzieło pokoju, wzajemnego poszanowanie i zrozumieniu, dzieło nie sterowane przeciwko nikomu, nie przeciwko, ale dla, dla odbudowy, dla odnowy, ażeby wszyscy mogli w niej pełniej uczestniczyć, ażeby  wszyscy mogli się w niej czuć podmiotem.
To część pracy, obowiązku, ale także i radości tworzenia wspólnego dobra. Z myślą o tym, łamię się tym wigilijnym opłatkiem z całą naszą wielką ojczystą wspólnota i życzę, ażeby tym poczynaniom towarzyszył nadal ład, wzajemne poszanowanie, żeby towarzyszyła łaska pokoju od wewnątrz i zewnątrz, i żeby w ten sposób to dzieło rozpoczęte mogło się dokonywać.
Drodzy Bracia i Siostry, moi umiłowani Rodacy, łamię się z wami, łamię się z wami tym wigilijnym opłatkiem i składam te życzenia stąd, z mojej watykańskie kaplicy, składam je tak jak one są wypisane w moim sercu, a także idąc za tym zapisem, który jest w sercu każdego z was, w sercu naszej umiłowanej Ojczyzny.
Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus.
Pragnę zakończyć to niezwykłe spotkanie z Wami, Umiłowani Rodacy, dołączając pozdrowienie dla wszystkich bez wyjątku. O wszystkich starałem się pamiętać, chociaż nie wszystkich udało mi się wymienić, nawet ze względu na czas, którym dysponuje.
A teraz jako ostatnie słowo tego spotkania z papieżem, waszym rodakiem, przyjmijcie  jeszcze błogosławieństwo w imię Trójcy Przenajświętszej: Niech was błogosławi Bóg Wszechmogący Ojciec i Syn i Duch św.

 

/ VI / ŚPIEWAJĄ - soliści i młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Kolęda polska Jezus malusieńki. Melodię przekazują rękopisy karmelitańskie: kantyczka Chybińskiego oraz rękopis z bibioteki klasztornej, sygn. 95, a także jeden z rękopisów franciszkanek z I poł. XVIII w. Kolęda podana przez Mioduszewskiego w Pastorałkach i kolędach z 1843 r. nieznacznie różni się od wersji śpiewanej współcześnie.

Ś p i  e w a j ą – SOLISCI I MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e      -   kliknij, ab posłuchać

 1. Jezus malusieńki, leży nagusieńki:
Płacze z zimna, nie dała mu Matula sukienki.

2. Bo uboga była, rąbek z głowy zdjęła,
W który Dziecię owinąwszy, siankiem Go okryła.

3. Nie ma kolebeczki, ani poduszeczki,
We żłobie Mu położyła siana pod główeczki.

4. Dziecina się kwili, Matusieńka lili,
W nóżki zimno, żłóbek twardy, stajenka się chyli.

Wykonawcy – a cappella  młodzi artyści z Królewskiego Miasta Krakowa
ELŻBIETA TOWARNICKA, śpiew – solo sopran
JANUSZ WENZ, śpiew – solo tenor
„Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową
WincentyzKrakowa – opracowanie muzyczne

 

/ VII / RECYTUJE  kolędę  - Danuta Michałowska – aktorka z Krakowa
Teofil Lenartowicz – kolęda - Mizerna, cicha, Stajenka licha
Polski poeta i patriota (1822-1893),
"Uciekałem do pobliskiego lasu, gdzie w starym, wypróchniałym drzewie do wieczora przesiadywałem, płacząc rzewnymi łzami. Były to moje dni narodowej poezji; chłopaki pasący bydło dzielili się ze mną pieczonymi kartoflami i cieszyli, jak mogli, biedną sierotę. (...) Poezja moja cała w tym wypróchniałym drzewie się poczęła, do którego jakże często myśl moja powraca - jeżeli wierszyki te poezją nazywać się godzi, chłopskie, nie uczone" - - wspominał po latach poeta
„Szopka“ Lenartowicza ogłoszona we Wrocławiu /1849/ nawiązuje do Krakowa.
Teofil Lenartowicz  przebywając w podwawelskim grodzie oglądał ludową szopkę krakowską z postaciami jak z Ułanem, Krakowiakiem, Góralem, Żydem. Tutaj zrodził się pomysł napisania „Szopki” Lenartowicza, ale w formie artystycznej. Poeta – patriota dzieli szopkę na dwie części: w pierwszej występuje król Herod, stajenka, pastuszkowie, królowie; druga ma charakter patriotyczny. Oglądamy dzieje Polaków w jasełkowych figurkach. Jest Lech, Piast, Chrobry, św. Kinga, Rej, Kochanowski, Skarga, Żółkiewski, Kordecki na koniec konfederat barski i Stary Krakus, mający nadzieję, że Kościuszko powstanie z mogiły.
Tekst kolędy „Mizerna , cicha…” to prolog „Szopki”, śpiewany przez "Chłopca".

R e c y t u j e  -  DANUTA MICHAŁOWSKA
N a g r a n i e      -   kliknij, aby posłuchać
Mizerna, cicha,
Stajenka licha,
Pełna niebieskiej chwały ;
Oto leżący,
Przed nami śpiący,
W promieniach Jezus mały.

Nad nim Anieli
W locie stanęli
I pochyleni klęczą;
Z włosy złotymi
Z skrzydły białymi
Pod malowaną tęczą.

Wielkie zdziwienie,
Wszelkie stworzenie,
Cały świat orzeźwiony;
Mądrość Mądrości,
Światłość światłości,
Jezus wcielony.

I oto mnodzy
Ludzie ubodzy
Radzi oglądać Pana;
Pełni natchnienia,
Pełni zbawienia,
Upadli na kolana.

Długo czekali,
Długo wzdychali,
Aż niebo rozgorzało,
Piekło zawarte,
Niebo otwarte,
Słowo ciałem się stało.

Śpi jeszcze senne
Dziecię promienne,
W ciszy ubogiej strzechy;
Na licach białych,
Na ustach małych,
Migają się uśmiechy.

Jako w kościele
Choć ludzi wiele
Cisza pobożna wieje;
Oczy się roszą
Dusze się wznoszą,
Płyną w serca nadzieje.

Lulaj dziecino,
Lulaj ptaszyno,
Nasze umiłowanie;
Gdy się rozbudzi,
W tej rzeszy ludzi,
Zbawienie nam się stanie.

Oto Maryja,
Czysta lilija,
Przy niej Staruszek drżący,
Stoją przed nami,
Przed pastuszkami,
Tacy uśmiechający.

Hej! Ludzie prości,
Bóg z nami gości,
Skończony czas niedoli.
On daje siebie
Chwała na niebie,
Pokój ludziom dobrej woli.

Radość na ziemi,
Bo nad wszystkimi,
Roztacza blask rumiany.
Przepaść rozwarta,
Upadek czarta,
Zstępuje Pan nad pany.

 

/ VIII / ŚPIEWAJĄ  - soliści i młodzieżowy chór mieszany z Krakowa -  druga część
Kolęda polska Jezus malusieńki. Melodię przekazują rękopisy karmelitańskie: kantyczka Chybińskiego oraz rękopis z bibioteki klasztornej, sygn. 95, a także jeden z rękopisów franciszkanek z I poł. XVIII w. Kolęda podana przez Mioduszewskiego w Pastorałkach i kolędach z 1843 r. nieznacznie różni się od wersji śpiewanej współcześnie.

Ś p i e w a j ą – SOLIŚCI I MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e      -   kliknij, aby posłuchać – druga część

5. Matusia truchleje, serdeczne łzy leje,
O mój Synu! wola Twoja, nie moja się dzieje.

6. Przestań płakać proszę, bo żalu nie zniosę,
Dosyć go mam z męki Twojej, którą w sercu noszę.

7. Pokłon oddawajmy, Bogiem go wyznajmy,
To dzieciątko ubożuchne ludziom ogłaszajmy.

Wykonawcy – a cappella  młodzi artyści z Królewskiego Miasta Krakowa
ELŻBIETA TOWARNICKA, śpiew – solo sopran
JANUSZ WENZ, śpiew – solo tenor
„Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową WincentyzKrakowa – opracowanie muzyczne

 

/ IX / RECYTUJE modlitwę Konrada – Jerzy Trela – aktor z Krakowa
Stanisław Wyspiański - O Boże, pokutę przebyłem
Urodził się 15 stycznia 1869 w Krakowie. Zmarł w miejscu urodzenia 28 listopada 1907 roku.
.Wyzwolenie– dramat, który obejmuje:  wyzwolenie Polski z niewoli politycznej,  wyzwolenie narodu z bezwładu ducha i woli, wyzwolenie sztuki.
Misję wyzwolenia podejmuje Konrad, który ma stoczyć walkę o dusze i umysły Polaków. Przystępuje do tego zadania rozporządzając podwójną siłą – prawdą i sztuką.

R e c y t u j e    -  JERZY TRELA
N a g r a n i e    -      -   kliknij, aby posłuchać
O Boże! pokutę przebyłem
i długie lata tułacze;
dziś jestem we własnym domu
i krzyż na progu znaczę.

Krzyż znaczę Boży nie przeto,
bym na się krzyż przyjmował;
lecz byś mnie. Boże, od męki,
od męki krzyża zachował.

Byś mnie zachował od tego,
coś zasię za mnie przebył;
bym ja był z twoich wiernych,
a niewolnikiem nie był.

Bym ja miał z Ciebie siłę,
jak wierzę w Twoją wiarę,
i żebym się doczekał,
jak miecze ślesz i karę.

Byś to, cos zapowiedział,
dopełnił w moim życiu:
by zeszło światło w nocy
i trysnął zdrój w ukryciu.

By trysło źródło świeże
za laską Mojżeszową
i byś mi wskazał leże
i dach nad moją głową.

Byś zwiódł z wędrówki długiej
mój naród do Wszechmocy!
Byś dal, co mają inni,
GDY PRZYJDZIESZ JAKO DZIECIĘ TEJ NOCY.

Bożego narodzenia
ta noc jest dla nas święta.
Niech idą w zapomnienia
niewoli gnuśne pęta.

Daj nam poczucie siły
i Polskę daj nam żywą,
by słowa się spełniły
nad ziemią tą szczęśliwą.

Jest tyle sił w narodzie,
jest tyle mnogo ludzi;
niechże w nie duch twój wstąpi
i śpiące niech pobudzi.

Niech się królestwo stanie
nie krzyża, lecz zbawienia.
O daj nam, Jezu Panie,
twą Polskę objawienia.

O Boże, wielki Boże,
ty nie znasz nas Polaków;
ty nie wiesz, czym być może
straż polska u twych znaków!

Nie ścierpię już niedoli
ani niewolnej nędzy.
Sam sięgnę lepszej doli
i łeb przygniotę jędzy.

Zwyciężę na tej ziemi,
z tej ziemi PAŃSTWO wskrzeszę.
Synami my twojemi,
błogosław czyn i rzeszę!

/  X /  ŚPIEWAJĄ  - młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Adam Mickiewicz – Grom, błyskawica !
Polski poeta ur. 24 grudnia 1798 w Zaosiu lub Nowogródku, zm. 26 listopada 1855 w Konstantynopola

Ś p i e w a j ą  - MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

Grom, błyskawica!
Stań się, stało:
Matka Dziewica,
Bóg ciało  !

Wykonawcy – a cappella - młodzi artyści Królewskiego Miasta Krakowa
JERZY TRELA, aktor – recytacja wiersza
 „Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową
WincentyzKrakowa - kmpozycja

 

PLYTA GRAMOFONOWA – BOŻE NARODZENIE 1981
Strona  B

/ I / ŚPIEWAJĄ  - soliści i młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Cyprian Kamil Norwid CZEMU NIE W CHÓRZE?  Śpiewają wciąż wybrani
Polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, grafik, rzeźbiarz, malarz i filozof.
Urodził się 24 września 1821 roku w Laskowie-Głuchach, zmarł 23 maja 1883 roku w Paryżu

Ś p i e w a j ą  -  SOLIŚCI I MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

1. Śpiewają wciąż wybrani,
U żłobu, gdzie jest Bóg;
Lecz milczą zadyszani,
Wbiegający w próg...

2. A cóż dopiero? owi,
Co ledwo wbiegli w wieś-
Gdzie jeszcze ucho łowi-
Niewinniąt rzeź!...

3. Śpiewajcież, o! wybrani,
U żłobu, gdzie jest Bóg;
Mnie jeszcze ucho rani
Pogoni róg...

4. Śpiewajcież, w chór zebrani--
Ja?- zmieszać mógłbym śpiew
Tryumfującej litanii:
Jam widział krew!...

Wykonawcy – a cappella - młodzi artyści Królewskiego Miasta Krakowa
Elżbieta Towarnicka,  śpiew  - solo sopran
Janusz Wenz,  śpiew -  solo tenor
„Pro Musica” – młodzieżowy zespół wokalny Państwowej Szkoły Muzycznej
II stop. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
Bogusław Grzybek,  dyrygent – przygotowanie muzyczne
Jerzy Enzinger,  operator dźwięku – utrwalenia na taśmie magnetofonowej
Wincentyzkrakowa – kompozycja

 

/ II / RECYTUJE  wiersz – Tadeusz Malak – aktor z Krakowa
Kazimierz Laskowski WZESZŁAŚ, GWIAZDKO !
Polski poeta, powieściopisarz, dziennikarz / 1861 – 1913 /

R e c y t u j e    -  TADEUSZ MALAK
N a g r a n i e    -      -   kliknij, aby posłuchać

1/ Wzeszłaś, gwiazdko! Betlejemska gwiazdo!
I znów serce zabiło pragnieniem…
Myśl w rodzinne uleciała gniazdo,
Drogie kąty objęła wspomnieniem
I zaczęła na progu się żalić,
By – jak dziecku – choinkę zapalić.

2/ I poznali ją ludzie – swojacy,
I zrobili jej miejsce za stołem,
Biały chlebuś podali na tacy
Z wyrzeźbionym w środku aniołem
I zaczęli jej nucić kolędę…
I nie czuła, że dziś jest przybłędą !

3/ Praprawnuczko starych barci, sosen,
Jakie echa żegnały cię w boru ?
Że aż dotąd grasz pobudką wiosen,
Szumisz nutą ojcowskiego dworu,
Że cię dotąd noszę na źrenicy
W złotej łunie, wśród białej świetlicy!

4/ Widzę ciebie w pośrodku komnaty
Rozbłyszczoną, naszych drzewin chłopko !
Strojną w barwne opłatkowe „światy”
Z kołysaną u gałązek szopką
I z Dzieciątkiem, złożonym na sianko,
Śpiącym cicho pod białą sukmanką.

5/ Widzę ciebie, jak w złotej  oprzędzi
Anioł – Zwiastun trzepoce w skrzydełka,
Na żłobkowej przysiada krawędzi,
Betlejemskie rozkłada jasełka,
I pastuszków oglądam, i króle,
Hojne dary niosących w szkatule.

6/ Widzę ciebie i wszystkich, co kołem
Pod twe zielne przypadli igliwie –
Jak się głowy i czoła za czołem
Chylą, niby kłos źrały na niwie,
Jak łzy świecą pod wosków twych łuną,
A pierś każda jedną dzwoni struną !

 

7/ Widzę ciebie i siebie chłopięciem,
I białego dziadula z kosturem,
I babunię przed Bożym Dziecięciem,
I dwór cały, śpiewający chórem,
I konika siwego z siodełkiem,
Co go anioł przyniósł pod skrzydełkiem.

8/ Moje dobre, o złote ty drzewko !
Ja to wszystko mam do dziś pod duszą –
I czapeczkę z różową podszewką,
I tę chatkę z jaworem i gruszą,
I fuzyjkę, i chłopców tych z cyny
Do ostatniej zachowam godziny !

 

/ III/ ŚPIEWAJĄ  - młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Pastorałka polska   A CÓŻ Z TĄ DZIECINĄ
Są liczne przekazy tej kolędy z XVIII i XIX wieku łącznie z melodiami. Znaną obecnie melodię przytacza dopiero Mioduszewski (Pastoraki 1843, s. 29-30).

Ś p i e w a j ą  -  MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

1. A cóż z tą dzieciną będziem czynili,
Pastuszkowie mili, że się nam kwili?
 Zaśpiewajmy mu wesoło,
 I obróćmy się z nim wkoło,
      Hoc hoc hoc,  hoc hoc hoc

2. Ale drżysz od zimna mój Aniołeczku,
Leżąc w tym kamiennym zimnym żłobeczku:
 Więc z osiołkiem razem z wołem,
 Zagrzewać się będziem na cię społem,
      Chu chu chu,  chu chu chu
 
3. Podobno dzieciątko że głodne płacze,
Dla tego tak z nami nie rado skacze:
 Więc ja mu dam kukiełeczkę,
 I masełka osełeczkę,
  Hej hej hej,  hej hej hej

Wykonawcy – a cappella - młodzi artyści Królewskiego Miasta Krakowa
„Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową WincentyzKrakowa – opracowanie muzyczne

 

/ IV / RECYTUJĄ wiersz – Krystyna i Tadeusz Malak – aktorzy z Krakowa
Czesław Miłosz – Niedobrzy aniołowie, Stajenkę zaplamicie
Polski poeta, prozaik, eseista, historyk literatury, prawnik i dyplomata
Urodził się 30 czerwca 1911 roku  w Szetejniach, zmarły 14 sierpnia 2004 roku w Krakowie

R e c y t u j ą   -  KRYSTYNA I TADEUSZ MALAK
N a g r a n i e    -      -   kliknij, aby posłuchać

1/ Niedobrzy aniołowie,
Stajenkę zaplamicie,
Skrzydła wasze skrwawione,
Srebrne a postrzępione.

2/ Matko, lecimy światem,
Czerwona ziemi rosa
Skrzydła nasze obmyła,
Rdza skrzydła poznaczyła.

3/ Niedobrzy aniołowie,
Dzieciątko przestraszycie,
Spadła dziecku na czoło
Kropla krwi ciemną smołą.

4/ Matko, patrz co się dzieje,
Kropla blaskiem jaśnieje,
Z czoła dziecka powstaje,
Świeci na wszystkie kraje.

5/ Matko, patrz co się dzieje,
Blaskiem w niebie jaśnieje,
Nad głuchą nocą ziemską
Jest gwiazdą betlejemską.
Gloria, gloria In excelsis Deo !

 

/ V / ŚPIEWAJĄ  - soliści i młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Polska pastorałka  OJ MULUŚKI, MALUŚKI, MALUSKI
Historia tej kolędy sięga XVIII wieku, ale kolejne zwrotki są dopisywane także dzisiaj. "Oj, maluśki" to nastrojowa pieśń, w której nie brakuje dawnych ludowych zwrotów. Oto jej tekst!

Ś p i e w a j ą  -  SOLIŚCI I MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

1/ Oj maluśki, maluśki, maluśki, kiejby rękawicka
Alboli tez jakoby, jakoby kawałecek smycka.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

2/ Cy nie lepiej by Tobie, by Tobie siedzieć było w niebie
Wsak Twój Tatuś kochany, kochany nie wyganioł Ciebie
Ref Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

3/ Tam kukiełki zjadałeś, zjadałeś z carnuską i miodem,
Tutaj się ino pozywisz, pozywisz samym tylko głodem.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

Wykonawcy – a cappella - młodzi artyści Królewskiego Miasta Krakowa
ELŻBIETA TOWARNICKA, śpiew – solo sopran
JANUSZ WENZ, śpiew – solo tenor
„Pro Musica” – młodzieżowy chór mieszany Państwowej Szkoły Muzycznej
II stopnia im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
BOGUSŁAW BRZYBEK, dyrygent – kierownictwo muzyczne
JERZY ENZINGER, operator dźwięku – nagranie na taśmę magnetofonową
WincentyzKrakowa – opracowanie muzyczne

 

/VI/ - A -  RECYTUJE  wiersz – Tadeusz Malak – aktor z Krakowa
Konstanty Ildefons Gałczyński  Festi Nativitatis Christi laude
- czyli pochwała Bożego Narodzenia

R e c y t u j e    -  TADEUSZ MALAK
N a g r a n i e    -      -   kliknij, aby posłuchać

Jakoby ze złotego
chmury są runa.
To Boże Narodzenie
zbliża się ku nam:
żony tedy i matki
czyszczą kuchenne statki,
aż w kuchni starodawnej
w strop bije łuna.

Garnki, sagany, kotły
z miedzi robione:
wszystko to gospodynie
czyszczą natchnione,
klamki, progi i drzwiczki,
nawet z kurzu stoliczki,
kędy drzemią na zupę
szczawie zielone.

Tamten kwiat ówdzie stanie,
a zasię ten tu:
trzeba izby wystroić
pięknie ku świętu,
by wystrojone izby
światłem grały wskroś szyby,
bo Jezus czystość lubi
serca i sprzętu.

Ciąg dalszy   -  OJ MALUŚKI, MALUŚKI, MALUŚKI

Ś p i e w a j ą  - SOLIŚCI I I MŁODZIEZŻOWY CHÓR MIESZANY

4/Tam spijałeś cedź, jakiej cedź jakiej słodkie małmazyje,
Tu się Twoja gębusia, gębusia gorzkich łez napije.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

5/ A powiedz-że mi mój Panie, Panie co Ci się też stało,
Że Ci się na ten kiepski świat kiepski, przychodzić zechciało
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

6/ O gdybym ja jako Ty jako Ty, tam królował sobie,
Nie chciałbym ja przenigdy, przenigdy, w tym spoczywać żłobie.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

Ciąg dalszy - Festi Nativitatis Christi laude

R e c y t u j e    -  TADEUSZ MALAK

- Jak wejdzie Narodzenie,
to którą bramą? -
pytają gospodynie
wieczór i rano;
gotują na Wigilię,
tłuką z cukrem wanilię
i rzecz wonną, przewonną,
zacny cynamon.

I zawsze niespodzianie
(pomimo znaków!)
przychodzi Narodzenie
w glorii, w orszaku;
rodzi się Dziecię nocą,
nocą gwiazdy się złocą,
a jedna najgłówniejsza,
co wiedzie magów.

A potem zamigoce
świeczka za świeczką,
ojciec dziecku popatrzy
w oczy jak dziecko,
będą chóry anielskie
a oraz archanielskie,
święty Józef z Maryją
nad kolebeczką.

Ciąg dalszy   -  OJ MALUŚKI, MALUŚKI, MALUŚKI

Ś p i e w a j ą  - SOLIŚCI I MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY

7/ Albo się o  mój Panie, mój Panie wróć do swej dziedziny,
Alb siebie pozwól zanieść, zanieść do mej chałupiny.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

8/ Oj będies się tam miał spyszna, pyszna jako miałeś w niebie.
Mam ja mlika słodkiego, słodkiego garnuszek dla Ciebie.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

Ciąg dalszy - Festi Nativitatis Christi laude

R e c y t u j e    -  TADEUSZ MALAK

Śnieżek prószy. Hej, bracia,
rozstawmy stoły!
Ucztujmyż: przedświąteczne
przeszły mozoły;
nie żałujmyż dobytku
ani wszelkiego wiktu:
słodki Pań się narodził.
Pasterz wesoły.

Wiem ci ja, że niejeden
grosze oblicza,
a kto i grosza nie ma,
głód go tnie z bicza.
Wolno marzyć poecie,
że już lepiej na świecie,
że się wszędzie bogato
pleni obyczaj;

że dzieci, wszystkie dzieci
mają pierniki,
ojce tytoń do fajki,
matki buciki;
a różne podle małpy
już nie biorą się za łby,
i wszędzie miasto armat
stroją muzyki.

Raduj się tedy, miasto,
raduj i sioło;
ty, słońce, w dzień; ty w nocy,
miesięczne koło;
raduj się i ty, człeku,
ze mną czasom na przekór
chętną kolędę śpiewaj,
piosnkę wesołą.

Ciąg dalszy   -  OJ MALUŚKI, MALUŚKI, MALUŚKI

 

Ś p i e w a j ą  - SOLIŚCI I MŁODIZEŻOWY CHÓR MIESZANY

8/ Tam Ci zawse słuzyły słuzyły prześliczne anioły
A tu lezysz sam jeden, sam jeden, jako palec goły.
Ref: Tra-la-la-la-la-la-la, Tra-la-la-la-la-la

 


/ VII / RECYTUJĄ   -  Danuta Michałowska i Tadeusz Malak – aktorzy z Krakowa
Krzysztof Kamil Baczyński  KOLĘDA – ANIOŁOWIE BIALI
Polski poeta, urodził się 22 stycznia 1921 w Warszawie, zginął 4 sierpnia 1944 w Powstaniu Warszawskim.

R e c y t u j ą   -  DANUTA MICHAŁOWSKA I TADEUSZ MALAK
N a g r a n i e    -      -   kliknij, aby posłuchać

1/ Aniołowie, aniołowie biali,
na coście to tak u żłobka czekali,
po coście tak skrzydełkami trzepocząc
płatki śniegu rozsypali czarną nocą?

2/ Czyście blaskiem drogę chcieli zmylić
tym przeklętym, co krwią ręce zbrudzili?
Czyście kwiaty, srebrne liście posiali
na mogiłach tych rycerzy ze stali,
na mogiłach tych rycerzy pochodów,
co od bata poginęli i głodu?

3/ Ciemne noce, aniołowie, w naszej ziemi,
ciemne gwiazdy i śnieg ciemny, i miłość,
i pod tymi obłokami ciemnemi
nasze serce w ciemność się zmieniło.

4/ Aniołowie, aniołowie biali,
o! przyświećcie blaskiem skrzydeł swoich,
by do Pana trafił ten zgubiony
i ten, co się oczu podnieść boi,
i ten, który bez nadziei czeka,
i ten rycerz w rozszarpanej zbroi,
by jak człowiek szedł do Boga-Człowieka,
aniołowie, aniołowie biali.

 

/ VIII / ŚPIEWAJĄ  - młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Pastorałka polska   PANIE BOŻE MÓJ,
Polska pastorałka klasztorna nosząca również tytuł "Osiołek z wołem”.

Ś p i e w a j ą  - MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

1/ Panie Boże mój, jam jest wołek Twój,
Nie umiem nic - tylko orać,
I to trzeba na mnie wołać:
Nu, nu, wołku nu !
 
2/ Nuże, nieboże, osioł pomoże
Bede przecie Pana dźwigał,
Rycząc pocieszny madrygał:
I ja, i ja, ja ! 

3/ Nuże niebożę, osioł pomoże
Ja pastuszka mam te wole
Zorać wami całą role,
Gdzie stoi szopa, gdzie stoi szopa.

 

/ IX /  RECYTUJE  wiersz – Jerzy Trela – aktor z Krakowa
Teofil Lenartowicz, wiersz - OTÓŻ I SKOŃCZONA SZOPKA
Polski poeta i patriota (1822-1893)

R e c y t u j e    -   JERZY TRELA
N a g r a n i e    -     -   kliknij, aby posłuchać

Otóż i skończona szopka.
Nie wykwintna, ba, obdarta,
Wrota leżą, więc otwarta,
A w poszyciu to brak snopka,
To brak łaty, i przez szpary
Ciecze słońce, dzionek jary.
………idę, dudarz bieden,
Od wsi do wsi, ja sam jeden,
Moi drodzy, co to będzie,
Ja znów przyjdę po kolędzie !
Może wtedy na kagańcu
Podskoczy nam niedźwiedź w tańcu,
Daj to Boże, wtedy znowu
Ruszę z klatką ku Krakowu
I na rynku ją postawię,
I za darmo was zabawię.
Tańcuj, misiu – daj to Boże,
Cóż mówicie…kto wie ? może…
Jak to wtedy u nas będzie,
Przy jednym się stole siędzie
I z jednego dzbana lejąc,
I całując się, i śmiejąc,
Zaśpiewamy Panu swemu,
Jezusowi maleńkiemu.
A na stołach, na cisowych,
Na talerzach bursztynowych
Będzie leżał kołacz pszenny,
Miód tajony i opłatek –
Wtedy sobie dosich latek
Powinszujem, i niezmiennej
Wesołości i swobody
Nade wszystko świętej zgody.

 

/ X / ŚPIEWAJĄ  - soliści i młodzieżowy chór mieszany z Krakowa
Cyprian Kamil Norwid CZEMU NIE W CHÓRZE?  Śpiewają wciąż wybrani
Polski poeta, prozaik, dramatopisarz, eseista, grafik, rzeźbiarz, malarz i filozof.
Urodził się 24 września 1821 roku w Laskowie-Głuchach, zmarł 23 maja 1883 roku w Paryżu

Ś p i e w a j ą  -  SOLIŚCI I MŁODZIEŻOWY CHÓR MIESZANY
N a g r a n i e  -        -    kliknij, aby posłuchać

1. Śpiewają wciąż wybrani,
U żłobu, gdzie jest Bóg;
Lecz milczą zadyszani,
Wbiegający w próg...

2. A cóż dopiero? owi,
Co ledwo wbiegli w wieś-
Gdzie jeszcze ucho łowi-
Niewinniąt rzeź!...

3. Śpiewajcież, o! wybrani,
U żłobu, gdzie jest Bóg;
Mnie jeszcze ucho rani
Pogoni róg...

4. Śpiewajcież, w chór zebrani--
Ja?- zmieszać mógłbym śpiew
Tryumfującej litanii:
Jam widział krew!...

Wykonawcy – a cappella - młodzi artyści Królewskiego Miasta Krakowa
Elżbieta Towarnicka,  śpiew  - solo sopran
Janusz Wenz,  śpiew -  solo tenor
„Pro Musica” – młodzieżowy zespół wokalny Państwowej Szkoły Muzycznej
II stop. im. Władysława Żeleńskiego w Krakowie
Bogusław Grzybek,  dyrygent – przygotowanie muzyczne
Jerzy Enzinger,  operator dźwięku – utrwalenia na taśmie magnetofonowej
Wincentyzkrakowa – kompozycja